Öz tüketime yönelik elektrik üretimi, herhangi bir önlisans veya lisans alınmadan gerçekleştirilebilmektedir. Özellikle yüksek elektrik tüketimine sahip sanayi grubu tüketiciler elektrik maliyetlerini düşürmek ve karbon ayak izlerini azaltmak maksadıyla lisanssız projeleri devralmaya ilgi gösterebilmektedir. Bu doğrultuda, lisanslı projelerde olduğu kadar, lisanssız projelerde de proje sahibi değişiklikleri sıkça gündeme gelmektedir. Bu yazımızda, lisanssız projelerde proje sahibi değişikliklerine dair yöntemlere ve bunlara ilişkin mevzuatsal kısıtlamalara değindik.
Pay Devri Yöntemiyle Proje Sahibi Değişikliği
Lisanssız elektrik üretim faaliyetlerinde pay devri konusu, lisanslı üretim faaliyetlerine kıyasla sınırlı bir uygulama alanı bulmaktadır. Bunun temel sebebi, lisanssız üretimin esasen öz tüketime yönelik bir faaliyet olarak düzenlenmiş olmasıdır. Lisanssız üretim tesisleri, yatırım amacıyla ayrı bir şirket (Special Purpose Vehicle/SPV) kurulmak suretiyle değil, halihazırda kendi elektrik tüketimi bulunan tüzel kişiler tarafından bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu alınması ile gerçekleştirilmektedir. Bu çerçevede, üretim tesisinin sahibi olan şirket, aynı zamanda elektrik tüketicisi konumunda olup, faaliyetini kendi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla sürdürmektedir.
Lisanssız elektrik üretiminde bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu sahibi (veya duruma göre bağlantı anlaşmasına taraf) tüzel kişinin ortaklık yapısında gerçekleşecek olan değişiklikler, Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği (“Lisanssız Yönetmeliği”) madde 37 hükümlerine tabidir. Buna göre, kural olarak, pay devirleri serbest olmakla beraber, bazı özellikli durumlar bakımından çeşitli sınırlamalar getirilmiştir.
Lisanssız Yönetmeliği Madde 5(1)[c] kapsamındaki santraller
Kurulu gücü 1 MW veya Elektrik Piyasası Kanunu’nun 14’üncü maddesi çerçevesinde Cumhurbaşkanı tarafından belirlenmiş kurulu güç üst sınırına kadar olan (güncel olarak 5 MW) rüzgâr veya güneş enerjisine dayalı santraller için, santralin tamamının kabulü yapılıncaya kadar çağrı mektubu sahibi (veya duruma göre bağlantı anlaşmasına taraf) şirketler nezdinde her türlü pay devri yasaklanmıştır. Bu santraller bakımından aşağıdaki türden pay devirlerine izin verilmektedir:
Yukarıda listelenen pay devirlerinin şebeke işletmecisine ayrıca bildirilmesi gerekmemektedir. Şebeke işletmecileri, bağlantı anlaşması imzası ve kabule hazır tutanaklarının hazırlanması aşamalarında pay devri yapılıp yapılmadığı hususunu re’sen incelemektedir. Şartları oluşmadığı halde pay devri yapıldığının tespit edilmesi halinde, ilgisine göre bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu veya bağlantı anlaşması iptal edilmekte ve böylece lisanssız elektrik üretim hakkı sona erdirilmektedir.
Birleşme ve bölünme işlemleri
Lisanssız elektrik üretim santrali sahiplerinin, ilgili üretim santralinin kabulü yapılana kadar, tüm malvarlığı ve borçlar ile kendi tüzel kişilikleri altında ya da diğer bir tüzel kişi bünyesinde birleşmeleri veya tam veya kısmi olarak bölünmeleri yasaktır. Tüzel kişinin aynı kaldığı ve pay oranlarının değişmediği durumlar bu yasağın istisnası olup bu tür işlemlerin şebeke işletmecisine bildirilerek ilgisine göre yeni bağlantı ve sistem kullanım anlaşmaları imzalanması gerekmektedir.
Şebeke işletmecileri, bağlantı anlaşması imzası ve kabule hazır tutanaklarının hazırlanması aşamalarında yukarıda belirtilen koşullara uyulmaksızın bir birleşme veya bölünme işleminin gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğini re’sen incelemektedir. Herhangi bir uygunsuzluğun tespiti halinde, lisanssız üretim hakkının iptal edilmesi yaptırımı gündeme gelebilmektedir.
Tesis Devri Yöntemiyle Proje Sahibi Değişikliği
Lisanssız santrallerin devirlerinde kural, santralin kabulünün tamamlanmış olmasıdır. Bu yaklaşımın amacı, lisanssız üretim tesislerinin proje aşamasında el değiştirmesinin ve bu şekilde projeyi yatırıma dönüştürmek yerine satma motivasyonuyla hareket edilmesinin önüne geçmektir. Lisanssız santrallerin devrini düzenleyen Lisanssız Yönetmeliği madde 35’in birinci fıkrası, şu şekildedir:
“Kabulü yapılmış olmak kaydıyla, bu Yönetmelik kapsamındaki üretim tesisi; satış, devir veya diğer bir düzenleme ile bu Yönetmelik veya ilgili mevzuat kapsamında devretmek isteyen kişinin statüsünden kaynaklanan şartlar dahil kapasite tahsisini sağlayan şartları haiz üretim yapmak isteyen gerçek veya tüzel kişiye devredilebilir. 11 inci maddenin birinci fıkrası kapsamında yer alan üretim tesisleri hariç olmak üzere kabulü yapılmamış üretim tesisleri bu fıkra kapsamında devre konu edilemez.”
Bu düzenlemeden, devir şartlarına ilişkin olarak, şu tespitler yapılabilir:
Devir için gerekli şartların oluşup oluşmadığının tespiti, şebeke işletmecisi tarafından yapılmaktadır. Bu kapsamda şebeke işletmecisine, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun 16 Mayıs 2019 tarihli, 8587 sayılı kararı ile yürürlüğe konulan Üretim Tesisi Devir Başvurularında Sunulması Gereken Bilgi ve Belgeler Listesi’nde yer alan aşağıdaki belgelerin sunulması gerekmektedir:
Santral devri için, devreden ve devralan tüzel kişilerin eşzamanlı olarak ayın ilk 10 günü içerisinde ilgili şebeke işletmecisine başvuruda bulunması gerekmektedir. İlgili şebeke işletmecisi, yapılan başvuruları, gerekli belgelerin tam ve eksiksiz olması halinde fatura dönemi sonu itibarıyla sonuçlandırarak görevli tedarik şirketine bildirecektir. Devir işlemi, devir alacak gerçek veya tüzel kişinin bağlantı anlaşması ve sistem kullanım anlaşmasını imzalamasıyla ilgili şebeke işletmecisi nezdinde geçerlilik kazanacaktır. Belge eksiği bulunan talepler değerlendirmeye alınmayacak ve 5 işgünü içerisinde muhataplara eksikliklere ilişkin bildirimde bulunulacaktır.
Sonuç
Lisanslı santrallerde olduğu gibi, lisanssız santrallerde proje sahibi değişiklikleri üretim tesisi sahibi şirketin paylarının devri, birleşme veya bölünmesi ve üretim tesisinin devri yoluyla gerçekleştirilebilmektedir. Her durumda, ilgili kısıtlamalar ve şebeke işletmecileri nezdinde işletilmesi gerekli süreçler dikkatle incelenmelidir. Başarılı bir kapanış sağlamak için teknik, hukuki ve idari gerekliliklerin bütüncül bir yaklaşımla değerlendirilmesi önem taşımaktadır.
Haberdar Olun
Yasal ve mevzuat hakkında güncel bilgilere sahip olmak için abone olun.
ÇAKMAK © 2024 | Tüm hakları saklıdır.
Son zamanlarda birtakım kişilerce, “Çakmak Avukatlık Ortaklığı” ismi ve adresi kullanılarak, birtakım telif haklarının ihlalinden bahisle, üçüncü kişilerden bazı taleplerde bulunulduğunu öğrenmiş bulunuyoruz.
Avukatlık Ortaklığımız tarafından, telif hakkı ihlali ve/veya başkaca herhangi bir sebeple, telefon ve e-posta vesilesiyle üçüncü kişilerden hiçbir talepte bulunulmamakta, tarafımızca herhangi bir gönderi yapılmamaktadır.
Bu yöndeki kötü amaçlı olabilecek taleplere ve tarafınıza Avukatlık Ortaklığımızın ismi kullanılarak yapılan aramalara ve/veya gönderilen e-postalara itibar edilmemesini önemle rica ederiz.
Bilgilerinize sunarız.
