7501 Sayılı Kanun ile Maden ve Enerji Mevzuatında Önemli Değişiklikler

15 Mayıs 2024

Maden ve enerji mevzuatında önemli değişiklikler öngören Maden Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair 7501 Sayılı Kanun (“Kanun”), 11 Mayıs 2024’te yürürlüğe girmiştir

Maden Kanunu’nda Yapılan Değişiklikler

Ulusal Maden Kaynak ve Rezerv Raporlama Komisyonu (UMREK) koduna uygun, rezervler ve işletme hedefleri hakkında bilgiler içeren raporlama yükümlülüğünün sadece IV. Grup maden işletme ruhsatları açısından devam etmesi, diğer maden grupları açısından ise gönüllülük esasına dayalı olarak yapılması öngörülmektedir. Bu değişikliğe gerekçe olarak, UMREK koduna uygun raporlamanın I. Grup, II. Grup, III. Grup ve V. Grup madenler için teknik olarak gerekli olmaması ve madencilik faaliyetlerini olumsuz etkilemesi gerekçe gösterilmiştir.

Kıyı Kanunu’nda Yapılan Değişiklikler

İçme-kullanma suyu temin edilen rezervuarlar, sulak alanlar ve Kıyı Kanunu kapsamındaki kıyı ve sahil şeritleri hariç olmak üzere; denizler, baraj gölleri, suni ve tabii göllerde, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı (“Bakanlık”) tarafından Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanı (YEKA) ilan edilerek yenilenebilir enerji kaynağına dayalı tesislerin kurulmasına imkân sağlanmıştır.

Ayrıca içme-kullanma suyu temin edilen rezervuarlar ve sulak alanlar ile Kıyı Kanunu kapsamında kalan kıyı ve sahil şeritleri hariç olmak üzere baraj gölleri, suni ve tabii göllerde hidrolik kaynaklara dayalı önlisans veya üretim lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından yenilenebilir enerji kaynağına dayalı birden çok kaynaklı üretim tesisi kurulması mümkün hale gelmiştir.

Bu değişikliklerle, yüzer GES kurulumlarının önünün açılması hedeflenmektedir.

Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun’da Yapılan Değişiklikler

YEKA yarışmalarında fiyatlandırmaya ilişkin usul ve esasların, ilgili yarışma şartnamesinde Bakanlık tarafından belirlenmesi öngörülmüştür. Yarışma sonucunda oluşan fiyat veya bedel, yarışma şartnamesinde belirlenecek süre boyunca YEK Destekleme Mekanizması kapsamında değerlendirilecektir.

Lisanssız santraller için lisans alma imkânı getirilmiş ve lisanslı faaliyete geçiş için belirlenen katkı bedeli değiştirilerek YEK Destekleme Mekanizması fiyatları ile ilişkilendirilmiştir. Buna göre, lisans alma bedeli ile lisans süresi boyunca elektrik piyasasında oluşan saatlik piyasa takas fiyatının tesis tipi bazında uygulanan güncel YEK Destekleme Mekanizması fiyatından fazla olması halinde, aradaki fiyat farkı YEK Destekleme Mekanizmasına katkı bedeli olarak ödenecektir. Detayların ikincil mevzuatta düzenlenmesi beklenmektedir.

Elektrik Piyasası Kanunu’nda Yapılan Değişiklikler

Olağanüstü hâl kararı alınan veya genel hayata etkili afet bölgesi olarak kabul edilen yerlerde, elektrik hizmetlerinin kesintisiz karşılanabilmesi için geçici süreli elektrik enerjisi talepleri Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (“Kurul”) kararı ile belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde karşılanabilecektir.

Elektrik dağıtım tesisleri ve/veya nakil hatlarına ilişkin irtifak alanının, en düşük yaklaşım mesafesi, iletkenin salınım mesafesi ve direkler arası uzaklık dikkate alınarak ilgili mevzuata göre belirlenmesi öngörülmektedir. Böylece irtifak alanının hesaplanmasında yeknesaklık sağlanması, fahiş kamulaştırma bedelleri belirlenmesinin önüne geçilmesi ve kamu kaynaklarının tasarrufuyla yatırımların artırılması hedeflenmektedir.

YEKA yarışmaları sonucunda imzalanan sözleşmeler nedeniyle hak kazanmış olanlar hariç olmak üzere, maddenin yürürlüğe girdiği tarih olan 11 Mayıs 2024’ten önce mevcut olan üretim lisanslarını, önlisanslarını veya lisans başvurularını sonlandırmak veya kurulu güç düşümü suretiyle tadil etmek isteyen tüzel kişilerin 11 Mayıs 2024’ten itibaren 2 ay içerisinde Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’na (“Kurum”) başvurmaları halinde başvuruları sonlandırılarak veya tadil edilerek Kurum’a sundukları teminatları kısmen ya da tamamen iade edilecektir.

YEKA yarışmaları sonucunda imzalanmış sözleşmelerini iptal etmek isteyen tüzel kişilerin de 11 Mayıs 2024 tarihinden itibaren 2 ay içerisinde Bakanlık’a başvurmaları halinde tüm hak ve yükümlülükleri sona erecek, başvuruları sonlandırılacak, Bakanlık’a ve Kurum’a sunduğu teminatları iade edilecektir. Böylece, yatırım maliyetlerinde pandemi ve savaşa bağlı artışlar, ekonomik ve teknik zorluklar veya tedarik süreçleri nedeniyle yatırımları gerçekleştiremeyecek olan yatırımcılara yükümlülüklerini sonlandırma imkânı sağlanmaktadır. Bu sayede ortaya çıkan kapasite, yeni yatırımlara tahsis edilecektir.

Enerji Verimliliği Kanunu’nda Yapılan Değişiklikler

Yapılan değişiklikler ile enerji verimliliği projeleri, Bakanlık tarafından 15 milyon Türk lirasını geçmemek kaydıyla bedellerinin en fazla yüzde 30’u oranında desteklenecektir.

Enerji ve/veya karbon yoğunluğunu veya spesifik enerji tüketimini Bakanlığın belirlediği kriterler çerçevesinde azaltan başvuru sahiplerine, ödenek imkânları göz önüne alınmak ve on milyon Türk lirasını geçmemek kaydıyla, kriterlerde belirlenen yıla ait enerji giderinin en fazla yüzde 30’u oranında destek ödemesi yapılacaktır.

Destek bedelleri her yıl, bir önceki yıla ilişkin olarak belirlenen yeniden değerleme oranında, takvim yılı başından geçerli olmak üzere artırılacaktır.

Doğal Gaz Piyasası Kanunu’nda Yapılan Değişiklikler

Doğal gazda ticaret merkezi olma hedefleri çerçevesinde hem yerli üretim hem de farklı kaynaklardan ithal edilen doğal gazın ülkemizde sıvılaştırılarak dünya piyasalarına LNG olarak pazarlanabilmesi amacıyla Doğal Gaz Piyasası Kanunu’na sıvılaştırma faaliyetine yönelik hükümler eklenmiştir (Türkiye’de LNG konulu makalemize buradan ulaşabilirsiniz). Böylece doğal gazın sıvılaştırılması, depolama faaliyetinden ayrı, bağımsız ve Kurul’dan lisans almayı gerektiren bir faaliyet haline getirilmiştir.

Yüzen LNG terminallerinin hareketli nitelikleri dikkate alınarak Kurul’un diğer depolama tesislerinden farklı istisnai düzenlemeler yapılabilmesine imkân tanınmıştır.

Mevcut depolama tesisleri, mevcut tesislerdeki kapasite artışları veya yeni yapılacak tesisler, kullanım oranları veya rekabet koşulları dikkate alınarak düzenlemenin sisteme erişime ilişkin hükümlerinden Bakanlığın görüşü alınarak Kurul kararı ile belirli süre muaf tutulabilecektir.

Nükleer Düzenleme Kanunu’nda Yapılan Değişiklik

Nükleer tesis işleten, nükleer maddelerin taşınmasına ilişkin sigorta yaptırma veya teminat gösterme yükümlülüğünü Nükleer Düzenleme Kurumu’nun onaylaması şartıyla taşıyıcıya devredebilecektir. Yükümlülüğü devralan taşıyıcı, düzenleme kapsamında işleten olarak sorumlu olacaktır.

İletişim:

Son zamanlarda birtakım kişilerce, “Çakmak Avukatlık Ortaklığı” ismi ve adresi kullanılarak, birtakım telif haklarının ihlalinden bahisle, üçüncü kişilerden bazı taleplerde bulunulduğunu öğrenmiş bulunuyoruz. 

Avukatlık Ortaklığımız tarafından, telif hakkı ihlali ve/veya başkaca herhangi bir sebeple, telefon ve e-posta vesilesiyle üçüncü kişilerden hiçbir talepte bulunulmamakta, tarafımızca herhangi bir gönderi yapılmamaktadır.

Bu yöndeki kötü amaçlı olabilecek taleplere ve tarafınıza Avukatlık Ortaklığımızın ismi kullanılarak yapılan aramalara ve/veya gönderilen e-postalara itibar edilmemesini önemle rica ederiz.

Bilgilerinize sunarız.